Zmieniając tryb życia na zdrowszy przede wszystkim warto zrównoważyć go z dietą. Co zatem, jeżeli z naszego jadłospisu zechcemy wykluczyć pewne elementy? Nawyki żywieniowe wyrabiamy już od najmłodszych lat, ponieważ są one wpajane przez rodziców. Dopiero dorastając człowiek nabywa świadomość potrzeby spożywania określonych posiłków. Wynika ona głównie z czynników zdrowotnych, modowych, trybu życia lub upodobań. Podobnie jest z dietą wegetariańską. Polega ona na dobrowolnym dostosowaniu się do schematu obowiązującego w wegetariańskim jadłospisie.
Na czym polega wegetarianizm?
Decydując się na bycie wegetarianinem/ wegetarianką rezygnujemy z produktów, które zawierają składniki pochodzące z uboju zwierząt, czyli mięsa. Dieta stworzona z myślą o wegetarianach dopuszcza spożycie produktów mlecznych, jaj oraz miodu. Zawiera pełną pulę potrzebnych witamin i minerałów i jest bardzo bogata w błonnik, co poprawia przemianę materii i ułatwia odchudzanie. Dodatkowo jest bogata w produkty pochodzenia roślinnego takie jak: warzywa, owoce oraz zboża. Wegetarianizm wywodzi się z Indii oraz z greckiego kręgu kulturowego. Początki wegetarianizmu sięgają II wieku przed naszą erą, był on wynikiem przekonań religijnych oraz częścią filozofii życiowej. Dziś wiele osób rezygnuje ze spożywania mięsa głównie z pobudek moralnych, uważając zabijanie zwierząt dla pozyskania mięsa za nieetyczne. Zarówno w Indiach i starożytnej Grecji wegetarianizm od początku był integralną częścią religijno – filozoficznego systemu wierzeń. Nie udało się jak dotąd udowodnić, że wegetarianizm był powszechny u jakiegokolwiek innego narodu na tak wielką skalę. W antyku był on ograniczony do małej liczby zwolenników, którzy byli reprezentantami wyższych warstw społecznych, wśród nich znajdowali się filozofowie oraz uczeni. Duża część ludności odżywiała się nieprawidłowo i ich dieta była uboga w mięso. Ulubioną potrawą była ryba.
Właściwości diety wegetariańskiej?
Wegetarianie rzadziej cierpią na miażdżycę, udary, raka, cukrzycę i wiele innych chorób. W tego rodzaju diecie występuje mnóstwo korzyści zdrowotnych, które wynikają z eliminacji mięsa. Jeszcze do niedawna było ono traktowane, jako jeden z podstawowych składników właściwie zbilansowanego jadłospisu. Według niego produkty dostarczające białka zwierzęcego, a zatem mięso, drób, ryby oraz jajka, powinny znajdować się w 3-4 posiłkach dziennie. Jednak zgodnie z Nową Piramidą Zdrowego Żywienia i Stylu Życia najważniejszą częścią tej grupy są ryby, które zawierają mnóstwo korzystnych tłuszczów. Z kolei czerwone mięso wieprzowe powinno zostać ograniczone do 2-3 razy w tygodniu.
- Odpowiednio skomponowana dieta pozwala nam na przedłużenie życia i polepszenie kondycji zdrowotnej.
- Osoby, które przeszły na dietę bezmięsną nie mają także problemów z utrzymaniem prawidłowej masy ciała.
- Spada ryzyko wystąpienia chorób rozwijających się na tle otyłości, takich jak cukrzyca typu II, choroby stawów, zaburzenia hormonalne lub kamica pęcherzyka żółciowego.
- Posiłki bezmięsne dostarczają mniej cholesterolu w diecie. Dlatego osoby, które wprowadziły je w życie są mniej narażone na wystąpienie takich schorzeń jak miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, zawał serca oraz udar mózgu.
- Spory udział warzyw i owoców w diecie daje organizmowi witaminy antyoksydacyjne, które chronią przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Dzięki nim hamujemy proces starzenia oraz zmniejszamy ryzyko zachorowania na nowotwór.
- Wegetariańskie menu bogate jest w błonnik pokarmowy, który przyspiesza perystaltykę jelit, w tym przypadku zabezpiecza przed zaparciami, obniża poziom cholesterolu w organizmie, wiąże toksyny i metale ciężkie ułatwiając ich usuwanie z organizmu, pomaga obniżyć poziom glukozy we krwi.
Dla kogo jest dieta wegetariańska?
Mnóstwo pytań pojawia się wśród osób, którym zależy na utrzymaniu kondycji mięśni. Czy warto wtedy przejść na wegetarianizm? Mimo wszystkich zalet, jakie niesie ze sobą stosowanie diety wegetariańskiej jej przeciwnicy wskazują na negatywne skutki, które zagrażają zdrowiu. Głównym powikłaniem niewłaściwie zbilansowanej diety mogą być wszelkiego rodzaju niedobory.
Po pierwsze chodzi o białko. Rezygnacja z mięsa może doprowadzić do niedoboru pełnowartościowego białka. Dlatego ważne jest, aby posiłki wykluczające mięso, ryby i drób było jednocześnie bardzo urozmaicone, bogate w takie produkty jak: soja, soczewica, fasola, groch, ciecierzyca, a także gruboziarniste kasze, które dostarczą nam odpowiednich ilości białka. Jednakże po przeprowadzeniu serii doświadczeń na szczurach udowodniono, że pokarm ze zwiększoną ilością białka zwierzęcego przyśpieszał dojrzewanie. Według tego poglądu stymulowanie białkiem dojrzewania i wzrostu jest niekorzystne, gdyż osłabia ogólną kondycję oraz skraca życie. Najwyższy poziom zdrowia, sprawności i długowieczności wykazywały szczury, które otrzymywały niskobiałkową karmę warzywno – zbożową.
Kolejnym zagadnieniem jest żelazo. Dlatego jego pokłady, które dostarcza nam mięso zastąpią takie pokarmy jak: brokuły, brukselka, szpinak, orzechy, suszone brzoskwinie, kasza jęczmienna lub owsianka, która jest źródłem żelaza. Warto spożywać je w połączeniu z witaminą C, gdyż wtedy łatwiej się wchłania. Odnaleźć można ją w owocach cytrusowych, papryce, natce pietruszki czy ziemniakach.
Problem stanowić może dostarczenie odpowiedniej dawki witaminy B12. Jej głównym źródłem są bowiem podroby, ryby i nabiał. Osoby, które zdecydują się na pozostawienie w jadłospisie mleka i jego przetworów nie powinny mieć kłopotów ze zbyt niską jej zawartością w menu. Jednak w przypadku wszystkich tych, którzy również te produkty usuną z diety, konieczne może być zażywanie preparatów z witaminą B12. Organizm mięsożerców musi zaadoptować się do nowych warunków, jakim jest różnorodność nowej diety i czerpanie tej witaminy z produktów wyłącznie roślinnych. Warto pamiętać, że pierwotnym źródłem witaminy B12 są bakterie, które wytwarzają ją w przewodzie pokarmowym wszystkich roślinożerców, w tym człowieka. Zaobserwowano jednak, że wysokobiałkowa dieta wzmaga zapotrzebowanie na witaminę B12. Zatem spożywając mniej białka, nie potrzebujemy dodatkowych ilości tej witaminy.
Mimo, że z natury jesteśmy mięsożerni to źródłem siły i żywotności jest energia słońca zmagazynowana w pokarmach roślinnych. Człowiek powinien spożywać te produkty, które mają największe pole energetyczne. Doskonale nadają się do tego: zboża, nasiona, warzywa i owoce.
Apetyt na mięso nie jest rzeczywistą potrzebą przyjęcia białka, a jedynie sygnałem uzależnienia od substancji wyciągowych zawartych w mięsie. Mimo, że dajemy sobie radę z dietą mięsną, to płacimy za nią chorobami i szybszym starzeniem naszego organizmu. Biologicznie jesteśmy zdolni żyć 120- 140 lat, jednak średnia życia człowieka przy znacznym postępie medycyny nie przekracza dziś 70-tego roku życia. Warto zwrócić uwagę, że Eskimosi, którzy żywią się wyłącznie mięsem, najczęściej nie dożywają 30-tych urodzin. Natomiast w porównaniu do tego Hunzowie – plemię zamieszkujące Himalaje, żyje na diecie opartej głównie o owoce, a cieszy się zdrowiem i długowiecznością, ponieważ dożywają 120 lat.