Halitoza – przyczyny i zapobieganie

Każdy człowiek w swoim życiu spotkał się z nieświeżym oddechem. W zależności od okoliczności stanowi on wstydliwą przypadłość występującą u nas lub ludzi, którzy nas otaczają. Co wówczas jeżeli dokładamy wszelkich starań o dbanie higieny jamy ustnej, a mimo to kłopot powraca. Często nie znamy jego prawdziwej przyczyny. Zastanawiamy się czy może jest to spowodowane próchnicą, paleniem papierosów, piciem kawy lub innymi schorzeniami. Problem ten przeszkadza nam w kontaktach z ludźmi. Możemy się z nim spotkać w pracy, gronie znajomych, a co gorsza na randce. Jeżeli i u siebie zauważasz to nieprzyjemne uczucie w jamie ustnej, poniżej opisane wskazówki pomogą zwalczyć przypadłość. Przykry zapach z ust inaczej określany jest nazwą halitoza.

Czym jest halitoza?

Halitoza, czyli przykry zapach z ust dotyczy od 25 do 50% populacji. W wydychanym powietrzu często wykrywane są lotne związki siarki. Opisano obiektywne sposoby oceny halitozy, które są pomocne przy stawianiu diagnozy. Z uwagi na powszechność występowania problemu, a także ze względu na funkcjonowanie jakości życia, zjawiska tego nie należy lekceważyć. Najważniejsze jest wykrycie przyczyn i zastosowanie odpowiedniej terapii. Pacjentów ze stwierdzoną halitofobią należy kierować do odpowiednich specjalistów. Halitozą nazywamy oddech, który nie jest akceptowany przez otoczenie, a jest spowodowany wieloma czynnikami. Należą do nich choroby przyzębia, bakteryjny osad na języku, zaburzenia ogólnoustrojowe oraz rodzaj spożywanego pokarmu. Halitoza jest jednym z częstszych problemów, z którymi pacjent zgłasza się do stomatologa. Nie jest to problem wyłącznie kosmetyczny, gdyż zaburza codzienną aktywność pacjentów utrudniając im kontakty międzyludzkie. Przypadłość ta znana jest od wieków, o czym świadczą wzmianki w wielu artykułach, ale dopiero od około 20 lat stała się tematem badań naukowych.

Rodzaje halitozy

Halitoza może przejawiać się pod różnymi postaciami.

• Halitoza prawdziwa objawia się w wyraźnym, nieprzyjemnym zapachu z ust o intensywności nie do zaakceptowania przez otoczenie.

• Halitoza fizjologiczna – zapach z ust spowodowany procesami gnilnymi w jamie ustnej. Nie stwierdza się choroby lub zmian patologicznych. Fetor ex ore z grzbietowej tylnej części języka. Należy wykluczyć przykry zapach z ust spowodowany przez dietę, w której występuje czosnek lub cebula.

• Halitoza patologiczna:

  a) w jamie ustnej – choroby, zmiany patologiczne, np. nalot na języku, choroba przyzębia, kserostomia;

  b) poza jama ustną – z nosa, okolic przynosowych lub gardła, z układu oddechowego, górnego odcinka przewodu pokarmowego, choroby ogólnoustrojowe, w których dochodzi do wydzielania nieprzyjemnie pachnących substancji do płuc (np. cukrzyca, marskość wątroby, mocznica, krwotoki wewnętrzne).

• Pseudohalitoza – nieprzyjemny zapach z ust nie jest wyczuwalny przez otoczenie, ale pacjent uparcie skarży się na jego występowanie.

• Halitofobia – po zakończeniu leczenia halitozy lub pseudohalitozy, pacjent jest nadal przekonany, że choruje na halitozę. Nie stwierdza się objawów halitozy w wywiadzie i badaniu przedmiotowym.

Przyczyny powstawania halitozy

Na podstawie badań i doświadczenia przedstawiono najczęściej występujące przyczyny halitozy. Uważa się, że w około 80 – 90% przypadków przyczyny te umiejscowione są w obrębie głowy, czyli jamie ustnej, uchu, nosie bądź gardle. Natomiast za pozostałe przypadki odpowiadają choroby ogólnoustrojowe, żołądka, płuc, niektóre leki lub pokarmy. Czynnikami związanymi z nieprzyjemnym oddechem są zazwyczaj:

• zła higiena,

• występowanie płytki i kamienia nazębnego, a także rzadkie wizyty w gabinecie stomatologicznym. W badaniach japońskich wykazano korelację między chorobami przyzębia, nalotem na języku, a poziomem lotnych związków siarki.

• stwierdzono związek między paleniem tytoniu i periodontopatią, a częstszym występowaniem halitozy.

• suchość w jamie ustnej, używanie uzupełnień protetycznych i nieutrzymywanie ich w należytej higienie, suchy zębodół, ropnie przyzębne, próchnica zębów, infekcje bakteryjno – wirusowo – grzybicze, przetoki ustno -zatokowe, a także zmiany nowotworowe są także uważane za czynniki sprzyjające występowaniu halitozy.

  Szacuje się, że w 80-90% przyczyną przykrego zapachu z ust są nieprawidłowości w obrębie jamy ustnej, w 5-8% ucha, nosa i gardła, a w pozostałych przypadkach towarzyszy on chorobom ogólnoustrojowym, dolnych dróg oddechowych i pęcherzyków płucnych, górnej części przewodu pokarmowego, a także może być spowodowany przyjmowaniem leków lub niektórych pokarmów. Najczęstszą przyczyną halitozy ENT jest przewlekłe zapalenie zatok oraz ropne zapalenie migdałków, ale również skrzywienie przegrody nosa, ciało obce w nosie, ropnie oraz zmiany nowotworowe.

• Halitoza może także towarzyszyć niektórym chorobom ogólnoustrojowym lub zaburzeniom metabolicznym. Stwierdzono taką zależność w przebiegu marskości wątroby, mocznicy, cukrzycy oraz w chorobie rybiego oddechu, w której pacjentom brakuje enzymu rozkładającego trimetylaminę, tj. związku o zapachu ryby. Związek ten wyczuwalny jest nie tylko w oddechu, ale również w pocie i moczu pacjenta. Rozpoznanie halitozy ustnej powinno być jednak stawiane kompleksowo, łącznie z wykluczeniem innych jej przyczyn.

Sposoby leczenia halitozy

Najważniejsze jest właściwe wykrycie choroby. Wykorzystywane metody mają na celu szybką diagnozę halitozy już w gabinecie stomatologicznym. Ze względu na częstość występowania zjawiska, a także ograniczenia jakie towarzyszą większości metod badawczych, problem przykrego zapachu pozostaje w dalszym ciągu w sferze badań. Stwierdzono, że stężenie związków siarki mierzone za pomocą czujników siarki korelują z metodami organoleptycznymi, co może być pomocne w diagnostyce i ocenie leczenia. Kluczem do skutecznego leczenia jest prawidłowe określenie źródła nieprzyjemnego zapachu. We wszystkich przypadkach, pacjent musi otrzymać wyjaśnienie natury choroby i instruktaż higieny jamy ustnej. Pacjenci cierpiący na halitozę fizjologiczną, przeważnie nie skarżą się na nią, ponieważ ustępuje ona po jedzeniu, piciu i porannych zabiegach higienicznych.

Halitomin 30 tabletek do ssania

Kliknij i znajdź najniższe ceny 

W leczeniu halitozy stosowane są metody: mechaniczne, chemoterapeutyczne i mieszane.

• Pierwszym krokiem do kontroli halitozy jest mechaniczne usuwanie biofilmu i bakterii. Dotyczy to nie tylko prawidłowego szczotkowania zębów i czyszczenia przestrzeni międzyzębowych, ale przede wszystkim oczyszczania języka. Wykonujemy je za pomocą czyścika przy użyciu odpowiednich środków.

• Metody chemoterapeutyczne, takie jak pasty do zębów i płyny do płukania ust, są od dawna stosowane w celu zredukowania objawów halitozy. Najczęstszym czynnym składnikiem tych produktów są triklosan, olejki aromatyczne, chlorek cetylpirydynowy (CPC) oraz chlorheksydyna (CHX). Innym składnikiem płukanek jest cynk, który hamuje rozkład białek przez bakterie zmniejszając w ten sposób produkcję lotnych związków siarki (LZS).

• Mieszane metody leczenia halitozy polegają na połączeniu postępowania mechanicznego i chemoterapeutycznego. Zaliczamy do nich higieniczne zabiegi profilaktyczne wykonywane przez lekarza w gabinecie stomatologicznym, a także udzielanie pacjentowi dokładnego instruktażu higieny jamy ustnej wraz z informacją o czyszczeniu języka i stosowaniu płukanek i żeli w domu, a także stosowanie probiotyków.

  Halitoza jest częstym stanem, stwierdzanym u około 25% populacji. Leczenie brzydkiego oddechu wymaga podejścia holistycznego, współpracy zespołu składającego się z ogólnych stomatologów, periodontologów oraz lekarzy medycyny różnych specjalności.