Kto pamięta zmorę dzieciństwa – szpinak? Chyba każdy, nawet jeśli nie kojarzymy bajki o Papaju, który uwielbiał jeść szpinak, to na pewno chociaż raz każda mama próbowała wmusić w swoje dziecko porcję szpinaku. Nikt go nie lubił, był gorzkawy i smakował zwykłą trawą. A wszystko dlatego, że z amerykańskich badań wynikało, że szpinak ma aż 28gram żelaza na 100 gram liści! Niestety ta informacja był pomyłką… Zatem czy szpinak jest tak zdrowy jak go reklamują?
Skąd pochodzi szpinak
Większość źródeł historycznych wskazuje, że szpinak pochodzi z terenów Persji, skąd został zawleczony niemal na każdy kontynent świata. Dzisiaj uprawiany jest właściwie wszędzie, bardzo popularny w kuchni włoskiej, ale również w kuchniach azjatyckich. Człowiek wyprodukował wiele jego odmian tak, aby mogły być hodowane w najróżniejszych warunkach klimatycznych.
Najczęstszymi odmianami w Polsce jest szpinak wiosenny i zimowy, które podobno lepiej rosną daną porą roku. Warto zaznaczyć, że zimowy szpinak, który rośnie najczęściej późnym latem aż po późną jesień jest zdrowszy! Zawiera więcej pozytywnych składników, a mniej niepożądanych szczawianów.
Szpinak – źródło witamin i mikroelementów
Szpinak polecany jest przy wielu różnych dietach, czy to na redukcje i spadek masy ciała, czy nawet na przyrost masy mięśniowej zalecany dla osób chodzących na siłownię. Niewątpliwie szpinak ma wiele zalet, jednak trzeba wiedzieć jak je z niego wydobyć, a to może być nieco trudniejsze.
Zatem w co bogaty jest szpinak? Zaczynając od witamin jest on źródłem witaminy C i witamin z grupy B, które dosyć łatwo są przyswajalne niezależnie od podania szpinaku. Dzięki nim szpinak może skutecznie obniżać poziom cholesterolu a także poprawiać pracę układu krwionośnego. Kolejnymi witaminami jest witamina E i K, które rozpuszczają się jedynie w tłuszczach. Oznacza to, że szpinak powinniśmy jeść z odrobiną oleju, najlepiej takiego, który zawiera więcej tłuszczy nienasyconych niż nasyconych. Dzięki temu możemy być pewni, że te dwie witaminy skutecznie zostaną zaabsorbowane przez nasz układ pokarmowy.
Makaron ze szpinakiem 😉
Białko
Szpinak jest również całkiem dobrze „zaopatrzony” w białko. Zatem warto go włączyć przede wszystkim do diet wegetariańskich i wegańskich. Pamiętając przy tym o odpowiednim przygotowaniu liści szpinaku, aby nie zaszkodziły.
Makroelementy
Chociaż bardziej wyniesione były składniki takie jak mikroelementy w reklamach szpinaku, to jest on bogaty w różne makroelementy. Najwięcej jest w liściach potasu, wapnia, sodu, magnezu i fosforu. Z tego względu mówi się, że warto jeść szpinak, nawet po to, aby mieć mocne kości. Z kolei magnez bardzo pozytywnie wpływa na poprawę zdrowia i kondycji układu nerwowego. Z tego względu zaleca się go osobom, które częściej spotykają się ze stresującymi sytuacjami.
Mikroelementy
To coś, za co w szczególności wysławiany był szpinak! Żelazo zalicza się do substancji z grupy makroelementów i to przede wszystkim ono jest w liściach szpinaku. Już wiele lat temu pielęgniarki podające wyciąg ze szpinaku chorym osobom zauważyły znaczną poprawę stanu zdrowia pacjentów. Niewątpliwie żelazo zawarte w liściach szpinaku jest niezwykle ważne, a co ważniejsze dobrze przyswajalne. Należy jednak pamiętać, że zawartość żelaza na 100gram liści wynosi 2,8 grama, a nie jak niegdyś twierdzono 28gram.
Tabela wartości odżywczych szpinaku:
[ninja_tables id=”18654″]
szpinak 250g
Szpinak najczęstszym alergenem spożywczym!
Jeżeli nigdy do tej pory nie jedliśmy szpinaku, warto pamiętać, że to jeden z najczęstszych alergenów spożywczych. Warto więc przetestować, czy nie mamy na niego alergii. Najbezpieczniejszą formą jest zrobienie specjalistycznych badań u alergologa i tak powinny zrobić osoby, które wiedzą, że mają wiele alergii. Jeżeli jednak do tej pory na nic nie byliśmy uczuleni wystarczy zjeść niewielką porcję szpinaku i odczekać, najlepiej około 12 godzin. Jeżeli w tym czasie nie wystąpią żadne objawy typu:
- wysypka
- opuchnięcie szyi lub gardła (w przypadku wystąpienia należy jak najszybciej udać się do lekarza lub na pogotowie, gdyż może doprowadzić do duszności i zgonu)
- ból brzucha
- biegunka lub wymioty
Jeśli brak tego typu objawów nie mamy się o co martwić i możemy spokojnie zajadać się szpinakiem!
Czy szpinak jest zdrowy? Kwas szczawiowy w szpinaku
Jeśli lubisz szczaw, to polubisz i szpinak! Nawet jeżeli w tym stwierdzeniu jest ziarnko prawdy, należy ostrożnie jadać szpinak. Kwas szczawiowy spożywany zbyt często lub bez substancji, które go redukują może przyczynić się do wielu nieprzyjemnych chorób. Są to między innymi: dna moczanowa, kamica nerkowa czy nadkwaśność, przeciwwskazaniem mogą być również choroby reumatyczne, zapalenia stawów czy osoby z niedoczynnością tarczycy. W takich sytuacjach warto ograniczyć spożywanie szpinaku, aby nie pogłębiać chorób lub nie stwarzać okazji do zachorowania. Goitrogeny zawarte w liściach szpinaku utrudniają wchłanianie jodu przez tarczycę, co znacząco wpływa na poprawność pracy naszego gruczołu.
Niestety również należy uważać na sposób podania szpinaku, chociaż większość osób zaleca, aby jeść jego liście na surowo, to w tej postaci posiadają one najwięcej kwasu szczawiowego, co jest bardzo niezdrowe.
Domowa hodowla szpinaku
Dodatkowo należy uważać przy szpinaku z własnego ogródka. Jeżeli planujemy zasiać szpinak na naszych przydomowych grządkach należy oczyścić glebę z różnych chemicznych składników, czyli dać ziemi odpocząć. Oprócz tego w trakcie hodowli nie należy używać żadnych środków chemicznych, gdyż liście szpinaku dobrze kumulują je w swoich tkankach, co po ich spożyciu może doprowadzić do poważnych zatruć.
Co zrobić, aby zdrowo jeść szpinak?
Aby wszystkie składniki szpinaku były łatwo przyswajalne należy pozbyć się zawartego w nim kwasu szczawiowego. Aby to osiągnąć należy dusić szpinak przez kilka minut. Poddany obróbce termicznej kwas rozkłada się i nie uszkadza organizmu. Niestety należy pamiętać, że szpinak nie powinien być odgrzewany drugi raz, gdyż z rozłożonego kwasu tworzą się inne szkodliwe związki. Zatem aby zdrowo jeść szpinak za każdym razem, należy jeść go przede wszystkim w ciepłych potrawach i nigdy nie odgrzewanych. Inne składniki jak sery, ciasta czy sosy nie wpływają na pogorszenie jakości jedzonego szpinaku!
ja bardzo lubię szpinak podawany wraz z makaronami ze śmietaną, serkiem topiony, dobrze doprawiony. Do tego wcześniej zgrilowany indyk i jedzenia mam na 2 dni 😉 Tanio, zdrowo i smacznie. Bardzo fajnie napisany artykuł na temat szpinaku.