Zgrzytanie zębami ma swoją medyczną nazwę – bruksizm i jest stosunkowo częstą chorobą. Owa dolegliwość zazwyczaj dokucza osobom nerwowym, żyjącym w ciągłym stresie. Sam dźwięk zgrzytania dla wielu osób jest nieprzyjemny. Zgrzytanie oraz zaciskanie zębów sprawia, że znacznie szybciej ściera i zużywa się szkliwo. To z kolei powoduje gnicie nadwrażliwych zębów. Jeśli ignoruje się ten problem i nie reaguje na niego może spowodować uszkodzenia stawów szczęki, a nawet zapalenie kości czy stawów. Innym powodem pojawienia się zgrzytania zębów może być owsica.
Czym jest bruksizm
Bruksizm to określenie na patologiczną formę aktywności nocnej, która zaliczana jest do parasomni czyli zespołu zachowań niepożądanych podczas snu. Bruksizm to dokładnie patologiczna forma tarcia zębami o zęby, która występuje przede wszystkim w nocy, przez co ciężko ją zaobserwować w ciągu dnia. Szacuje się, że około 10% populacji cierpi na tę dolegliwość, która może być przyczyną szybszego uszkadzania zębów, ścierania płytki nazębnej oraz główną przyczyną częstych wizyt u dentysty. Z kolei powodów może być wiele od czysto mechanicznych po sprawy psychologiczne jak na przykład stres.
Objawy bruksizmu – po czym rozpoznać, że cierpisz na bruksizm
Nie tak łatwo jest rozpoznać bruksizm. Chociaż występuje on zarówno u dzieci jak i u osób dorosłych jest on trudno zauważalny, ze względu na jego występowanie. Niewiele jest przypadków bruksizmu dziennego, a jeżeli występuje oznacza najczęściej poważne problemy o podłożu psychologicznym. Najczęstszymi i właściwie jedynymi objawami są:
- zgrzytanie powstające poprzez pocieranie zębów o zęby w trakcie nocy, co powoduje:
- silne bóle szczęki oraz twarz
- silne bóle głowy a nawet bóle migrenowe
Bruksizm u dzieci
Zazwyczaj u najmłodszych pojawia się w wieku 6 lat. W tym czasie wypadają mleczaki, a pojawiają się stałe zęby. Specjaliści do dziś nie są w stanie ustalić co dokładnie powoduje bruksizm. Prawdopodobnie chorobę powoduje długotrwały stres oraz wady zgryzu. Każde zgrzytanie zębów powinno być jak najszybciej leczone. W innym razie może spowodować przykre następstwa. Brak reakcji wpływa na stan uzębienia, ściera szkliwo oraz powoduje kruszenie się zębów. Wówczas pojawiają się bóle stawów żuchwowych.
Przyczyny bruksizmu
Przyczyny powstawania lub pojawiania się bruksizmu można wyróżnić dwie podstawowe: przyczyny mechaniczne i przyczyny psychologiczne. Do tych pierwszych zalicza się takie przyczyny jak nieprawidłowy zgryz, źle zbudowana szczęka, czyli wszystkie problemy, które można wyregulować u dentysty, ortodonty lub w najgorszym przypadku u chirurga. Przy problemach psychologicznych już nie jest tak prosto. Najczęściej zaczyna się od zdiagnozowania czy bruksizm pojawia się na podłożu czysto nerwowym czy w grę wchodzą poważniejsze zaburzenia psychologiczne i psychiatryczne jak depresja, przewlekłe stany lękowe i wiele poważniejszych chorób.
Jak leczyć bruksizm u dzieci?
Leczenie bruksizmu ma przyczynowy charakter. Dlatego bardzo ważne jest, aby na samym początku ustalić co leży u podstaw zgrzytania. Może to być zarówno stres, duża wrażliwość silne przeżycia czy też wady zgryzu. Gdy zgłosimy się do stomatologa prawdopodobnie zastosuje on specjalną szynę, która odciąży szczękę i pomoże właściwie ją nastawić.
Rodzice powinni pamiętać na to, że stres dzieci nigdy nie powinien być lekceważony. Spawy, które często ludziom dorosłym wydają się błahe i banalne dla dzieci mogą wydawać się nie do rozwiązania. Dziecko bardzo duży stres przeżywa w szkole. Wówczas zgrzytając zębami odreagowuje swój stres i nadmiar emocji. Wówczas dorośli powinni pomóc wyciszyć się i uspokoić się dziecku. Czasem wystarczy zwykłe przytulenie czy krótka rozmowa o problemach.
Jak leczyć bruksizm u dorosłych?
Tak samo jak przy leczeniu bruksizmu u dzieci tak i u dorosłych niezbędna jest najpierw wizyta u dentysty lub nawet ortodonty, który powinien stwierdzić czy nasza szczęka i zgryz są poprawne. Nawet jeżeli są warto zastosować specjalne szyny odciążające na noc, aby nie dochodziło do zbyt szybkiego uszkadzania i ścierania się zębów. Jeżeli przyczyną nie jest wada zgryzu czy krzywo wyrośnięta szczęka to kolejnym krokiem powinna być wizyta u psychologa. Często na początku lekarz proponuje terapię oraz specjalne leki rozluźniające i uspokajające na noc. W pierwszych tygodniach kuracji mogą one być bardzo przydatne, gdyż przyniosą ulgę zmęczonej szczęce, a także pozwolą przełamać barierę niemożliwego, która często jest problemem przy leczeniu zjawisk przewlekłych jak bruksizm. Po odpowiedniej terapii leki zostaną usunięte tak samo jak i nasz problem!
Owsica a zgrzytanie zębami
Kolejną przyczyną zgrzytania zębami może być owsica, która jest powszechna wśród dzieci. Jest się nią łatwo zarazić, więc zmagają się z nią także dorośli. Owsica nazywana jest tzw. chorobą brudnych rąk, aczkolwiek do zakażenia może dojść na wiele sposobów. Owsiki mogą być nawet wdychane z kurzem. Jeśli zgrzytanie zębów jest spowodowane owsicą będzie występowało zarówno w nocy jak i w ciągu dnia. Objawem tej dolegliwości jest też bezsenność, bóle brzucha i głowy, mniejszy apetyt (większy na słodycze), drapanie w okolicy odbyty, zaburzona koncentracja, moczenie się w nocy oraz zaburzona koncentracja.
Skutki nieleczenia bruksizmu
Jeżeli nie zdecydujemy się na leczenie możliwe są dalsze komplikacje jak stany zapalne kości szczęki, częste choroby zębów a nawet dziąseł. Możliwe jest doprowadzenie nawet do stanu, w którym zęby staną się chwiejne i będą łatwo wypadać.