Witamina D3 – opis, właściwości, źródła, niedobór, nadmiar
Witamina D3 odpowiada m.in. za prawidłowy stan kości i zębów, a także odpowiednie funkcjonowanie układu krążenia. Godne polecenia jest przyjrzenie się jej opisowi, właściwościom, źródłom, a także objawom i skutkom niedoboru oraz nadmiaru.
Czym jest witamina D3?
Witamina D3 jest związkiem chemicznym, który nosi nazwę cholekalcyferol. Jest to związek steroidowy, który jest pochodną cholesterolu. Powstaje on w skórze pod wpływem działania promieniowania ultrafioletowego. Ta witamina jest rozpuszczalna w tłuszczach. Dzięki temu jest przechowywana w organizmie przez dość długi okres, może to być nawet kilka tygodni. To w konsekwencji powoduje, że już niezbyt częste wystawianie się na działanie promieniowania słonecznego może zapewnić właściwy poziom witaminy D3 we krwi.
Jakie są jej właściwości?
Artykuły dla Ciebie
Witamina D3 pełni szereg istotnych funkcji w organizmie. Jej działanie jest związane m.in. z:
- zwiększaniem wchłaniania fosforu i wapnia w przewodzie pokarmowym, czyli pierwiastków, które są niezbędne do właściwego funkcjonowania zębów oraz kości,
- stabilizacją ciśnienia krwi, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko wystąpienia zawału serca, miażdżycy lub udaru,
- korzystnym wpływem na funkcjonowanie układu odpornościowego, co przekłada się na lepsze radzenie sobie z infekcjami bakteryjnymi oraz wirusowymi,
- stymulowaniem wydzielania insuliny, co wpływa na utrzymanie poprawnego stężenia cukru we krwi, a w konsekwencji ogranicza ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2,
- wspomaganiem funkcjonowania układu nerwowego, dzięki czemu zapewnia ochronę przed otępieniem, depresją, chorobą Parkinsona czy też chorobą Alzheimera,
- przyczynianiem się do spalania tkanki tłuszczowej,
- braniem aktywnego udziału w uśmierzaniu migreny,
- stymulowaniem wytwarzania progesteronu i testosteronu, co przekłada się na zwiększenie płodności u kobiet i mężczyzn,
- zapobieganiem występowania chorób autoimmunologicznych w postaci stanu zapalnego jelit czy stwardnienia rozsianego.
Źródła
Podstawowym źródłem witaminy D3 jest promieniowanie słoneczne. Niestety, ale w naszym klimacie tylko w okresie wiosenno-letnim można uzyskać niezbędne ilości tej witaminy. W tym czasie wystarczający jest już 20-minutowy spacer, gdy jest słoneczna pogoda. Istotne jest to, aby na działanie słońca wystawiać maksymalnie dużą powierzchnię swojego ciała. W okresie jesienno-zimowym wskazana jest suplementacja witaminy D3 w ilości 1000 jednostek IU. Tę witaminę można znaleźć w niektórych pokarmach, jednak zwykle nie zawierają one jej zbyt wiele. Najlepsze źródła pokarmowe to:
- tłuste ryby, takie jak np. makrela, łosoś, pstrąg, tuńczyk, miecznik oraz sardynki – są one niezłym źródłem tej witaminy, jednak do utrzymania jej właściwego poziomu konieczne jest codzienne zjadanie tych ryb w dużych ilościach,
- oleje z wątroby ryb – szczególnie olej pochodzący z wątroby dorsza,
- wątroba, np. wołowa,
- żółtka jaj,
- sery dojrzewające,
- pełne mleko, a także produkty mleczne.
Niedobór – symptomy oraz zagrożenia
Czytaj także
Symptomy niedoboru witaminy D3 to m.in.:
- bóle kostno-mięśniowe,
- zmniejszenie się łaknienia,
- biegunka,
- choroby przyzębia,
- osłabienie siły mięśniowej, które może przełożyć się na problemy z chodzeniem, a także nieprzyjemne kurcze,
- skłonność do infekcji,
- pogorszenie widzenia,
- kłopoty ze snem,
- pieczenie i niesmak występujące w gardle oraz jamie ustnej,
- u niemowląt mogą wystąpić: nadmiernie płaska główka w tylnej części (z powodu rozmiękania kości czaszki), opóźnienie zrostu ciemiączka, wypukłe guzy czołowe na czole, a także tzw. żabi brzuszek (podczas leżenia brzuszek przetacza się na boki), który wynika ze słabych mięśni brzucha, a także krzywicy żeber.
Witamina D3
Kliknij i sprawdź ceny!
Zbyt mała ilość tej witaminy w organizmie może doprowadzić do rozwoju np.:
- krzywicy u bardzo młodych ludzi,
- osteoporozy i osteomalacji (czyli rozmiękczania kości) u dorosłych,
- poważnych chorób o charakterze autoimmunologicznym, takich jak m.in. reumatoidalne zapalenie stawów, stwardnienie rozsiane, toczeń czy też cukrzyca typu 1,
- nowotworów złośliwych – głównie jelita grubego, nerek, piersi oraz prostaty,
- autyzmu czy schizofrenii, gdy niedobór występuje w okresie płodowym, ponieważ może dojść do trwałego uszkodzenia funkcji mózgowych,
- cukrzycy typu 2 i innych chorób związanych z niewłaściwą gospodarką węglowodanowo-tłuszczową,
- chorób układu sercowo-naczyniowego w postaci np. udarów mózgu oraz zawałów serca,
- otyłości.
Koniecznie przeczytaj!
Nadmiar – jakie są jego objawy, a także co może powodować?
Do przedawkowania witaminy D3 dochodzi dość rzadko, gdyż wraz z suplementami należy przyjąć co najmniej cztery razy większą dawkę, niż jest to dozwolone. Nadmiar tej witaminy objawia się m.in.:
- redukcją apetytu,
- zwiększonym uczuciem pragnienia,
- nudnościami,
- nadmiernym oddawaniem moczu,
- osłabieniem,
- biegunkami,
- zbytnim poceniem się,
- swędzeniem skóry,
- wymiotami,
- bólem głowy, a także oczu.
Przyjmowanie zbyt dużych ilości witaminy D3 sprawia, że w tkankach (np. w tętnicach, sercu i nerkach) gromadzi się wapń. To w konsekwencji prowadzi do m.in.:
- niewłaściwego działania ośrodkowego układu nerwowego,
- zaburzeń funkcjonowania serca,
- zwiększonego ryzyka rozwoju kamicy nerek oraz pęcherzyka żółciowego,
- chorób kości u noworodka,
- deformacji płodu.