Witamina D3 odpowiada m.in. za prawidłowy stan kości i zębów, a także odpowiednie funkcjonowanie układu krążenia. Godne polecenia jest przyjrzenie się jej opisowi, właściwościom, źródłom, a także objawom i skutkom niedoboru oraz nadmiaru.
Czym jest witamina D3?
Witamina D3 jest związkiem chemicznym, który nosi nazwę cholekalcyferol. Jest to związek steroidowy, który jest pochodną cholesterolu. Powstaje on w skórze pod wpływem działania promieniowania ultrafioletowego. Ta witamina jest rozpuszczalna w tłuszczach. Dzięki temu jest przechowywana w organizmie przez dość długi okres, może to być nawet kilka tygodni. To w konsekwencji powoduje, że już niezbyt częste wystawianie się na działanie promieniowania słonecznego może zapewnić właściwy poziom witaminy D3 we krwi.
Jakie są jej właściwości?
Witamina D3 pełni szereg istotnych funkcji w organizmie. Jej działanie jest związane m.in. z:
- zwiększaniem wchłaniania fosforu i wapnia w przewodzie pokarmowym, czyli pierwiastków, które są niezbędne do właściwego funkcjonowania zębów oraz kości,
- stabilizacją ciśnienia krwi, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko wystąpienia zawału serca, miażdżycy lub udaru,
- korzystnym wpływem na funkcjonowanie układu odpornościowego, co przekłada się na lepsze radzenie sobie z infekcjami bakteryjnymi oraz wirusowymi,
- stymulowaniem wydzielania insuliny, co wpływa na utrzymanie poprawnego stężenia cukru we krwi, a w konsekwencji ogranicza ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2,
- wspomaganiem funkcjonowania układu nerwowego, dzięki czemu zapewnia ochronę przed otępieniem, depresją, chorobą Parkinsona czy też chorobą Alzheimera,
- przyczynianiem się do spalania tkanki tłuszczowej,
- braniem aktywnego udziału w uśmierzaniu migreny,
- stymulowaniem wytwarzania progesteronu i testosteronu, co przekłada się na zwiększenie płodności u kobiet i mężczyzn,
- zapobieganiem występowania chorób autoimmunologicznych w postaci stanu zapalnego jelit czy stwardnienia rozsianego.
Źródła
Podstawowym źródłem witaminy D3 jest promieniowanie słoneczne. Niestety, ale w naszym klimacie tylko w okresie wiosenno-letnim można uzyskać niezbędne ilości tej witaminy. W tym czasie wystarczający jest już 20-minutowy spacer, gdy jest słoneczna pogoda. Istotne jest to, aby na działanie słońca wystawiać maksymalnie dużą powierzchnię swojego ciała. W okresie jesienno-zimowym wskazana jest suplementacja witaminy D3 w ilości 1000 jednostek IU. Tę witaminę można znaleźć w niektórych pokarmach, jednak zwykle nie zawierają one jej zbyt wiele. Najlepsze źródła pokarmowe to:
- tłuste ryby, takie jak np. makrela, łosoś, pstrąg, tuńczyk, miecznik oraz sardynki – są one niezłym źródłem tej witaminy, jednak do utrzymania jej właściwego poziomu konieczne jest codzienne zjadanie tych ryb w dużych ilościach,
- oleje z wątroby ryb – szczególnie olej pochodzący z wątroby dorsza,
- wątroba, np. wołowa,
- żółtka jaj,
- sery dojrzewające,
- pełne mleko, a także produkty mleczne.
Niedobór – symptomy oraz zagrożenia
Symptomy niedoboru witaminy D3 to m.in.:
- bóle kostno-mięśniowe,
- zmniejszenie się łaknienia,
- biegunka,
- choroby przyzębia,
- osłabienie siły mięśniowej, które może przełożyć się na problemy z chodzeniem, a także nieprzyjemne kurcze,
- skłonność do infekcji,
- pogorszenie widzenia,
- kłopoty ze snem,
- pieczenie i niesmak występujące w gardle oraz jamie ustnej,
- u niemowląt mogą wystąpić: nadmiernie płaska główka w tylnej części (z powodu rozmiękania kości czaszki), opóźnienie zrostu ciemiączka, wypukłe guzy czołowe na czole, a także tzw. żabi brzuszek (podczas leżenia brzuszek przetacza się na boki), który wynika ze słabych mięśni brzucha, a także krzywicy żeber.
Witamina D3
Kliknij i sprawdź ceny!
Zbyt mała ilość tej witaminy w organizmie może doprowadzić do rozwoju np.:
- krzywicy u bardzo młodych ludzi,
- osteoporozy i osteomalacji (czyli rozmiękczania kości) u dorosłych,
- poważnych chorób o charakterze autoimmunologicznym, takich jak m.in. reumatoidalne zapalenie stawów, stwardnienie rozsiane, toczeń czy też cukrzyca typu 1,
- nowotworów złośliwych – głównie jelita grubego, nerek, piersi oraz prostaty,
- autyzmu czy schizofrenii, gdy niedobór występuje w okresie płodowym, ponieważ może dojść do trwałego uszkodzenia funkcji mózgowych,
- cukrzycy typu 2 i innych chorób związanych z niewłaściwą gospodarką węglowodanowo-tłuszczową,
- chorób układu sercowo-naczyniowego w postaci np. udarów mózgu oraz zawałów serca,
- otyłości.
Nadmiar – jakie są jego objawy, a także co może powodować?
Do przedawkowania witaminy D3 dochodzi dość rzadko, gdyż wraz z suplementami należy przyjąć co najmniej cztery razy większą dawkę, niż jest to dozwolone. Nadmiar tej witaminy objawia się m.in.:
- redukcją apetytu,
- zwiększonym uczuciem pragnienia,
- nudnościami,
- nadmiernym oddawaniem moczu,
- osłabieniem,
- biegunkami,
- zbytnim poceniem się,
- swędzeniem skóry,
- wymiotami,
- bólem głowy, a także oczu.
Przyjmowanie zbyt dużych ilości witaminy D3 sprawia, że w tkankach (np. w tętnicach, sercu i nerkach) gromadzi się wapń. To w konsekwencji prowadzi do m.in.:
- niewłaściwego działania ośrodkowego układu nerwowego,
- zaburzeń funkcjonowania serca,
- zwiększonego ryzyka rozwoju kamicy nerek oraz pęcherzyka żółciowego,
- chorób kości u noworodka,
- deformacji płodu.